آخرین اخبار جنگ
-
خاطرات سیاستمدار پیر
کتاب «خاطرات سیاسی قوامالسلطنه» که به همت غلامحسین میرزاصالح از سوی انتشارات معین منتشر شده شامل خاطرات قوامالسلطنه در دوره دوم و سوم نخستوزیری اوست. کتاب با نقدی ۷۷ صفحهای آغاز میشود که گردآورنده ۵۷ سال پیش در چندین شماره مجله خواندنیها منتشر کرده و در آنها به بررسی ویژگیها و نکات برجسته یادداشتهای قوامالسلطنه پرداخته است. بقیه کتاب متن یادداشتهای سیاسی قوامالسلطنه است که بهصورت…
ناکامی اصلاح در دوره قاجار
تابو شدن گذار از سنتهای ناکارآمد و مخل بهکارگیری عقل ابزاری جریانهای اصلاحی را در تعین صرف متوقف میکند. در این روند بهرهبرداری از دستاوردهای عینی و ابزاری نوگرایی، تنها در چارچوب نیازها و خواستهای مبنتی بر سنت، مجاز است؛ ولی ورود به عرصه حکمت نظری و دگرگونی در مفاهیم فرهنگی و دیگر شئون اساسی اجتماعی جایز نیست. حال آنکه امکان بهرهمندی از ابزار عینی خود نیازمند شناخت ماهوی و بازتولید کیفی و…
علاقهمندی شاه به فرهنگ نظامیگری
نظامیگری دولت پهلوی از منظر ایدئولوژیک به آرمانی اشاره میکرد که بر اساس آن نیروهای نظامی بر ارکان سیاست و حیات اجتماعی مردم استیلا داشتند. این دیدگاه ارتش نیرومند را مساوی با ملت قدرتمند میدانست. از دیدگاه شاه، ضعف نظامی گناهی نابخشودنی بود. علاقه شخصی و فزاینده شاه در گردآوری و مالکیت جنگافزارهای نو، تحت تاثیر عوامل پیشین دیگر، روند توسعه ارتش ایران را تسریع میکرد. او خود را جوهره و محور…
ورود امیر کبیر به قدرت
سفر به روسیه را باید نخستین گام جدی میرزامحمدتقی خان در ورود به هزارتوی سیاست دانست. این سفر حاصل غائله قتل گریبایدوف بود. واقعهای که پس از شکست دوم ایران از روسیه و انعقاد عهدنامه ترکمانچای روی داده بود و میرفت تا بار دیگر روابط ایران و روسیه را خدشهدار کند. این رویداد بیش از همه عباس میرزا را در موقعیت دشواری قرار داده بود و دربار تهران از آنجا که وی مسوول اداره روابط با روسیه بود، حل این…
استقلال هند از بریتانیا
مردم هند پس از قرنها زندگی زیر سیطره استعمار بریتانیا سرانجام در ۱۵ اوت سال ۱۹۴۷ به رهبری گاندی اعلام استقلال کردند. در ۲۸ اوت همان سال پیشنویس قانون اساسی دائمی این کشور تصویب شد. جنبش استقلالطلبی هند، سلسلهای از انقلابات بود که توسط مردم هندوستان و در جنگ با امپراتوری بریتانیا بر سر استقلال سیاسی هند صورت گرفت.
گذار جهان مدرن از ائتلافهای مقدس
درحالیکه چند روز پیش رهبران ایالات متحده و چین سرگرم مذاکره در «سانفرانسیکو» بودند، جمع قابل توجهی از ناظران و تحلیلگران با سادهسازی موضوع و به قیاس تجارب گذشته جهان سیاست، از دو قطبی بزرگ بهوجودآمده و جنگ سردی جدید سخن میگفتند: «غرب در مقابل بقیه! دموکراسی در مصاف با خودکامگی!» این همه در حالی است که «یاکوب بورکهارت» (مورخ شهیر سوئیسی و از پایهگذاران تاریخ فرهنگی) خیلی قبلتر و در دهههای…
اعلام رسمی آتشبس
۲۹ مرداد ۱۳۶۷ در پی اعلام رسمی اعلام دبیرکل سازمان ملل متحد میان ایران و عراق آتشبس برقرار شد. طولانیترین جنگ متعارف در قرن بیستم و دومین جنگ طولانی این قرن پس از جنگ ویتنام که نزدیک به ۸ سال به طول انجامید، بهصورت رسمی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ یعنی ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰ از سوی رژیم بعث عراق به جمهوری اسلامی ایران تحمیل شد.
پیامدهای جنگ جهانی اول در غرب ایران
از مهمترین پیامدهای اجتماعی جنگ جهانی اول ۱۲۹۷-۱۲۹۳ش./۱۹۱۸-۱۹۱۴م. در غرب ایران، نابودی جمعیت چشمگیری در این نواحی بود. رویارویی نیروهای نظامی متفقین و متحدین و حضور مداوم و متناوب آنها در این منطقه به قتل و کشتار بسیاری از مردم منجر شد؛ از عوامل مهم این قتل و کشتار، مقاومت مردم در برابر خواستههای آنها بود. علاوه بر حضور نیروهای نظامی دولتهای متخاصم، رقابت و درگیری میان ایلها و عشایر با…
جنگ اول در کتابها
جنگ جهانی اول از بزرگترین فجایعی بود که ایران از زمان نخستین برخوردش با دولتهای اروپایی با آن روبهرو میشد. ایران با وجود اعلام بیطرفی و عدم شرکت رسمی در جنگ، همانند اغلب ممالک درگیر در آن جنگ ویرانگر، آسیبهای جدی دید و کشور به بیغولهای وهمناک مبدل شد. مداخلات مهارگسیخته قوای مهاجم و لشکرکشیها و تاخت و تازهای متوالی و بیامان دولتهای متخاصم و نبردهای مدافعان مجاهد، سرانجام جای جای کشور…
شب در آلمان خوابیدیم و صبح در لهستان بیدار شدیم
روزنامه گاردین در دهه۱۹۷۰ طی گزارشی خاطرات واپسین بازماندگان جنگ جهانی اول را منتشر کرد. در اینجا خاطرات یوزف لواندووسکی از لهستان را میخوانید: