آخرین اخبار اجتماعی و سیاسی

  • اشاره: ژان اوتر، فرستاده ویژه دربار لویی پانزدهم پادشاه فرانسه به ایران بود. او طی سال‌های ۱۷۳۴ تا ۱۷۴۳ در ایران و ترکیه به‌سر برده و اوضاع اجتماعی و سیاسی و اقتصادی آن دوران را توصیف کرده است. در اینجا بخشی از سفرنامه او را می‌خوانید که در ژوئن سال ۱۷۴۴ نوشته شده است:

  • قتل عام و ویرانی که به همراه حمله مغول روی داد، آسیب چشمگیری به توسعه شهری و صنعتی ایران وارد کرد. برخی از شهرهای بزرگ پیشین، هیچ‌گاه به اهمیت سابق بازنگشتند. برخی از شهرها نیز به آهستگی و با جمعیت کمتر از قبل، بازسازی شدند. به هرحال نظام صنفی اسلامی دست نخورده باقی ماند و گاه نقش مهمی در مسائل اجتماعی و سیاسی ایفا کردند.

  • مشروطه علاوه بر تغییر ساختارهای سیاسی و اجتماعی جامعه گیلان، تاثیری شگرف بر موقعیت فکری و اجتماعی زنان این سرزمین داشت. مشروطه مفهومی مدرن بود که سازوکارهای نوینی از نظر جامعه‌شناسی سیاسی در جامعه گیلان با خود به همراه آورد. جامعه ایران عصر قاجار از نظر اجتماعی جامعه‌ای ورشکسته محسوب می‌شد و در درون این جامعه مردم از کمترین حقوق اجتماعی محروم بوده و در سایه استبداد زندگی می‌کردند. زنان این جامعه…

  • روی کار آمدن رضاخان و استقبال مردم از سردار سپه، یک‌بار دیگر اولویت ایرانیان را معرفی کرد؛ نخست امنیت و بعد آزادی‌خواهی و مشروطه‌طلبی. سر و کله رضاخان‌‌ها هم دقیقا زمانی در تاریخ ما پیدا شده که کشور مبتلا به امراض کشنده آشوب، تجزیه و ناامنی بوده است. قزاق چکمه‌پوش نیز در شرایط بی‌ثباتی، خود را ناجی ایران و منادی امنیت خواند. زمانی که اقوام به جان هم و همه‌شان به جان حکومت مرکزی افتاده بودند.

  • عکاسی به واسطه جنبش مشروطیت از دربار خارج شد؛ اما کارکرد آن در زمان خود، به اندازه اهمیتی که الان از جنبه سندیت دارد، نبود. به عقیده من جدا از عکاسی، چندین واسطه در روشنگری این دوران وجود دارد. یکی از آنها اعلامیه‌های چاپ سنگی است. این شب‌نامه‌ها و اعلامیه‌ها از منظر یک حرکت اجتماعی و سیاسی، اولین‌بار در دوران مشروطه مطرح می‌شود.

  • ژول ریشار، معروف به موسیو ریشارخان در سال۱۸۱۶ در فرانسه به دنیا آمد. وی در سال۱۸۴۸ میلادی وارد تهران شد و در خانه مادام عباس فرانسوی سکونت کرد. ریشار در یادداشت‌های خودش می‌نویسد:

  • مشکلات طبقه تاجر و بازرگان ایرانی در عهد قاجار، هم ناشی از سیاست غارتگرانه حکام داخلی بود و هم برخاسته از وضعیت نیمه استعماری مناطق اقتصادی ایران که به تصرف روس و انگلیس درآمده بود؛ مجموع اینها و مسلما شرایط برآمده از آن که ارتباط تنگاتنگی هم با یکدیگر داشتند، عواملی بودند که مانع از رشد سرمایه‌داری در ایران می‌شد و در نتیجه با توجه به رشد سرمایه‌داری در جهان، نارضایتی تجار ایرانی را به‌دلیل…

  • سید ضیاء‌الدین طباطبایی اگرچه بیش از هرچیز با عنوان عامل کودتا شناخته می‌شود، اما دقیق‌تر این است که او روزنامه‌نگار، سیاستمدار، رئیس‌الوزا و نماینده مجلسی بود که در سال ۱۲۶۸ به دنیا آمد و در شهریورماه ۱۳۴۸ در تهران درگذشت. عمده شهرت او به عرصه سیاست مربوط است و از او با عنوان عامل کودتای ۱۲۹۹ یاد می‌کنند. سید ضیاء‌الدین طباطبایی ۹۰ روز صدراعظم ایران بود و کابینه‌اش با عنوان کابینه سیاه شناخته…