آخرین اخبار انگلیس
-
عباسمیرزا؛ ولیعهد ناکام
عباسمیرزا، فرزند فتحعلیشاه و ولیعهد ایران و والی آذربایجان ۵ شهریور ۱۱۶۸ ه.ش به دنیا آمد. او هر چند عمری کوتاه داشت اما در ساختار سیاسی و نظامی ایران آن روزگار تحولی چشمگیر بهوجود آورد.
ادعای غیر مسموع
اول: قوای اشغالگر بریتانیا از هیچگونه حاکمیتی بر جزایر تنب و ابوموسی در سال ۱۲۸۲ [۱۹۰۳م.] برخوردار نبودهاند؛ زیرا جزایر تنب و ابوموسی قبل از آنکه به استناد اصل بلاصاحب بودن آنها تحت اشغال دولت بریتانیا قرار گیرند، متعلق به دولت ایران بودهاند.جزایر تنب و ابوموسی در سال ۱۲۸۲ (۱۹۰۳) مشمول اصل تقدم در اشغال نبودند؛ یعنی خلیجفارس دریایی ناشناخته نبود و جزایر مورد بحث جدیدالاکتشاف، بلاصاحب یا رها…
پیشنهاد شرکت نفتی «ایده میتسو» به مصدق
اشاره: آنچه میخوانید بخشی از روایت هاشم رجبزاده، محقق و مترجم درباره خرید نفت ایران از سوی شرکت ایده میتسو در دوره دولت دکتر مصدق است. داستان مذاکرات محرمانه مدیران این شرکت ژاپنی با نمایندگان ایران در کتاب «قضیه نیشومارو» از انتشارات روزنامه «یومیوری» آمده است.
انگلیسیهای قحطیآور در جنگ جهانی اول
فرانسیس وایت در گزارش خود درباره قحطی در ایران، نگاهی اساسی به خریدهای غله توسط ارتش انگلیس در ایران به دست میدهد. از گزارش او روشن است که خریدهای غله توسط انگلیسیها برای ارتش چهارصد هزار نفری خود در بینالنهرین و نیز نیروهایشان در ایران دلیل اصلی کمبود غله و قحطی بوده است.
رشوهخواران مستبد
کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹،گفتمان سیاسی و فکری جامعه ایران را متحول و مقدمات تغییر نظام سیاسیای را فراهم ساخت که در نهایت، از درون آن دیکتاتوری خودکامه و اقتدارگرا سربرآورد. کودتای ۱۲۹۹، صرفا کودتایی تحمیل شده از سوی دولتهای بیگانه همانند انگلیس نبود؛ بلکه طیف گستردهای از روشنفکران، سیاستمداران و نخبگان ایرانی، شدیدا خواستار تغییرات اساسی و بنیادین در ساختار سیاسی و اجتماعی کشور، از طریق کودتا یا…
مبارزه بدون خشونت
گاندی با اینکه دوران تحصیلاتش را در رشته حقوق در انگلستان به پایان رساند، در عمق وجودش یک هندو بود و فردی وفادار به اصول و مبانی اخلاقی هند. او در فرهنگ کهنی پرورش یافت که اصول اخلاقی حاکم بر آن بر دو اصل استوار بود: یکی نظام طبقاتی و دیگری چهار مرحله زندگی هر هندو. اصطلاح «وارنا آشراما دارما» بر آمیزش این دو اصل دلالت دارد. اصول کلی اخلاقی در هند بر بخشش، تسلط بر نفس، پاکی درون، فرزانگی، راستی…
سیاست موازنه منفی شاهعباس
در سال ۱۶۱۵م ۱۰۲۴هـ کمپانی هند شرقی انگلیس به اولین تلاش برای رخنه در بازار ایران دست زد. یکی از عاملان کمپانی به نام ریچارد استیل متوجه شده بود که ایران زمستانهای سردی دارد و حدس زد بازار خوبی برای ماهوت انگلیسی خواهد بود. کمپانی او جان کرادر را به اصفهان فرستاد و این دو در آنجا فرمانی از شاهعباس اول گرفتند که به رعایا دستور میداد:
کنارهگیری نمایشی رضاخان
۱۵ مهر ۱۳۰۱ رضاخان در پاسخ به اظهارات تند سیدحسن مدرس و همچنین معتمدالتجار نماینده تبریز استعفای خود را از وزارت جنگ تقدیم ولیعهد کرد تا او به احمدشاه که در اروپا بهسر میبرد اطلاع دهد. ولی اعلام رسمی استعفای او یک روز بعد در برابر صاحبمنصبان نظامی اعلام شد. رضاشاه از اسفند ۱۲۹۹ تا اردیبهشت ۱۳۰۴ هر روز بر قدرت خویش در نظام کشور افزود. رضاخان از میانه عمر کابینه سیدضیاء خط خود را از او جدا کرد.
انتشار روزنامه «برق»
۱۸مهر ۱۲۸۹ روزنامه تازه سیدضیاء طباطبایییزدی به نام «برق» در تهران توزیع شد. دولت وقت روزنامه قبلی او به نام «شرق» را بسته بود که وی «برق» را با همان روش جانشین آن کرد. وی از مهر ۱۲۸۸ به انتشار نشریه «ندای اسلام» دست زده بود.
تاجری که سفیر شد
سرهارفورد جونز یکی از مشهورترین سفرای خارجی در تاریخ ایران است. او بیشتر به خاطر سفارتش در دربار فتحعلیشاه و قرارداد بین ایران و انگلیس شهرت دارد و نامش بهطور پررنگی با منازعات سیاسی انگلیس و روس و فرانسه در عرصه ایران اوایل دوره قاجار گره خورده است. اما این اولین حضور جونز در ایران نبوده است. او پیش از اینکه در سال ۱۸۰۷ میلادی در راس هیاتی بزرگ و با تشریفات فراوان و همراهان بسیار در نهایت…