آخرین اخبار ایران
-
مصائب اقتصاد سنتی
طی قرن نوزدهم بازار در ایران همچنان هسته اصلی فعالیتهای بازرگانی کشور محسوب میشد. البته ساخت سنتی جامعه و اقتصاد ایران بهتدریج تحت تاثیر روند فزاینده ورود ایران به بازار بینالمللی قرار میگرفت، بهطوریکه در پایان این قرن حجم مبادلات خارجی ایران تقریبا تا دوازده برابر افزایش یافته بود. این افزایش با بهبود سطح رفاه عمومی در کشور و رشد جمعیت تا حدود دو برابر همراه بود.
نوسازی تشکیلات گمرک، بستنشینی و...
در نخستین سالهای ماموریتم در ایران، صدراعظم که مایل بود درآمد کشور خود را افزایش دهد، زیرا هزینههای مسرفانه شاه که دم به دم در تزاید بود چنین افزایشی را ایجاب میکرد، سرانجام مصمم شد تشکیلات گمرک ایران را نوسازی کند و اداره امور آن را به دست کارمندان اروپایی که از کشور بیطرف بلژیک استخدام شده بودند بسپارد.
تغییر جهت بازارها
تغییر جهتی که در مسیر بازرگانی خارجی ایران طی آخرین دهههای قرن هجدهم رخ داد، از دیگر نشانههای افول اقتصاد و تولید کشاورزی در این دوره است. طی این دوران بسیاری از دولتهای نیرومند اروپایی ـ بریتانیا، هلند و فرانسه ـ بهتدریج مبادلات خود را با ایران متوقف کردند و بازرگانی خارجی ایران به دادوستد با همسایگان مجاور ـ هندوستان، روسیه، افغانستان، امپراتوری عثمانی شامل عراق ـ محدود شد. گرچه تشریح کامل…
جایگزینی کالاها
توسعه بازرگانی خارجی ایران، تاثیر مهمی بر صنایعدستی کشور داشت. هرچند بررسی جزئیات این مساله نیاز به مطالعات بیشتری دارد، مطالعه مقدماتی با اتکا به اطلاعات موجود نشان میدهد که برخلاف اتفاقنظر عمومی در مورد افول جهانی صنایعدستی، شرایط به بدی آنچه تصور میشود، نبوده است. به علاوه زوال برخی از صنایعدستی بهطور ناگهانی در قرن نوزدهم آغاز نشد، بلکه این واقعه مربوط به اواخر دوران صفویه است.
دولت و بورژوازی صنعتی
محمدهاشم پسران از جمله کارشناسانی است که با تاکید بر اینکه رابطه دولت و بورژوازی صنعتی در ایران به علت درآمد نفت بالکل با دیگر کشورهای در حال توسعه تفاوت دارد، میگوید: «تاکید ما بر وابستگی حیاتی طبقه سرمایهدار است، نخست به دولت و سپس به تکنولوژی خارجی، به تواناییهای مدیریتی و در حد کمتری به منابع مالی. این رابطه سهجانبه را سیستم سرمایهداری وابسته مینامیم.»
سه پادشاه در یک اقلیم!
یکی از مهمترین پرسشهایی که برای ما همواره مطرح بوده، آن است که در زمان آغاز توسعه غرب، ایران در کجا قرار داشت و به چه مشغول بود که دیگران آمدند و گوی سبقت بربودند و ما دست خالی ماندیم تا مدتها بعد شروع کنیم به تقلیدهای ناشیانه از آنچه دیگران بسیار پیش از ما کسب کرده بودند. دکتر حسین محبوبیاردکانی در بخشی از کتاب «تاریخ موسسات تمدنی جدید در ایران» به این موضوع میپردازد و وضعیت ایران را در…
درگذشت کارآفرین ثروتمندی که همه وسایلش ساخت ایران بود
مهندس هدایتالله دهش بنیانگذار ساراول و از پیشگامان صنعت تهویه مطبوع نوین ایران در ۹۹ سالگی درگذشت.
صندوقچه عدالت
عیلامیها از نخستین اقوامی به شمار میروند که دارای نظام حقوقی نانوشتهای بودند که سراسر قلمرو آنها را در بر میگرفت؛ سرزمین گستردهای که از خوزستان و سواحل خلیجفارس و لرستان و پشتکوه گرفته تا سرزمین بختیاری و ایلام امروزی را شامل میشد. در گستره جهانی نیز حدود ۲هزار سال پیش از میلاد مسیح مجموعه قوانین موسوم به «ارنامو» تالیف و تدوین شد که احتمال میرود نخستین مجموعه قوانین مکتوب…
کتابخانه مصدق
دکتر مصدق موقعی که در مدرسه علوم سیاسی تدریس می کرد کتابخانه شخصی خود را به آنجا بخشید. کتابخانه آن مرحوم حاوی مقداری کتابهای چاپ سنگی ایران و هند بود. دیگر کتابهای حقوقی بود که از اروپا تهیه کرده بود. این قسمت حاوی دوره منشورات حقوقی دالوز Dalloz و سیری Sirey و نظایر آنها بود. همه آن کتابها به مهر اهدایی او و به رنگ سرخ ممهور شده بود.
فوران نفت و آتش سیاست
پنجم خرداد ماه سال ۱۲۸۸ ه.ش نخستین چاه نفت خاورمیانه در مسجد سلیمان فوران کرد. از زمانهای دور در برخی نقاط جنوب غرب ایران نفت از درون زمین به بیرون تراوش میکرده است. تراوش نفت و قیر برای مردم محلی کاملا عادی بود. سالها قبل از کشف نفت در مسجدسلیمان، مردم شمال خوزستان از نفت این منطقه به صورت سنتی بهرهبرداری میکردند. ساداتقیری، از خانوادههای معروف و بااصالت شوشتری در این منطقه بودند که نفت…