آخرین اخبار جنگل
-
روزنامه جنگل
پس از وقوع انقلاب مشروطیت فضای سیاسی و اجتماعی ایران به آرامش مطلوبی دست نیافت. ناپایداری سیاسی و سقوط پیاپی دولتها، بر گستره بحرانها میافزاید. آغاز جنگ جهانی اول و تاثیرگذاری آن بر ایران شرایط نامساعدی را در کشور پدید آورد. ناتوانی حکومت مرکزی در مهار بحرانها سبب شد تا افراد و گروههایی، برای بهبود شرایط نامساعد جامعه، خودانگیخته تحرکات ضدبیگانه و اصلاحطلبانهای را آغاز کنند.
سخنرانی در برابر اسلحه
قیام شیخ محمد خیابانی چون بسیاری از نهضتهای دوره معاصر ایران با شکست روبهرو شد و با مرگ رهبر قیام روبه خاموشی نهاد؛ گرچه اثرات آن بر جای ماند و در حوادث بعدی تاریخ ایران نقش خود را ایفا کرد. علل شکست نهضت خیابانی چه بود و چه شد که خیابانی بهرغم تمام آیندهنگری و تیزهوشیای که بنا به گفته کسروی داشت نتوانست بر موانع غلبه و از شکست نهضتش جلوگیری کند؟ مطمئنا در عدم موفقیت نهضت خیابانی نه یک علت…
دکتر حشمت، انقلابی مصلح
کتاب «یادی از دکتر حشمت جنگلی» اثر محمود پاینده لنگرودی به توصیف شخصیت یکی از یاران برجسته میرزا کوچکخان میپردازد که در نهضت جنگل همپای میرزا جنگید و در این راه کشته شد. در بخشی از این کتاب آمده است: «در میان مبارزان جنبش جنگل، دکتر حشمت یکی از استوانههای اصلی این نهضت بود که از نخستین روزهای شکلگیری آن، همراه و همپای میرزا کوچکخان گام برداشت و بار بسیاری از مرارتها را بر دوش کشید.»(ص۸)
در میانه بازی ابر قدرتها
مجاهدین مشروطهخواه از دوره مبارزات مشروطهخواهی دوستانی از اتباع روسیه یافته بودند که در منابع مربوط به عصر مشروطیت، از آنها به مجاهدان قفقازی تعبیر میشود. مجاهدان قفقازی نقش غیرقابل انکاری در تداوم مقاومت تبریز و بعدها فتح تهران داشتند و نگاه مشروطهخواهان به این دسته از مخالفان حکومت تزارها، نگاهی به غایت خوشبینانه و همراه با قدرشناسی بود. با وقوع انقلاب روسیه و نابود شدن حکومت تزارها، به…
جنگلیها بهدنبال متحد
منابع حاکی از آن است که مدتها پیش از ورود بلشویکها به انزلی، در ۲۸ اردیبهشت (۲۹شعبان۱۳۳۸)، روابط و همکاریهایی بین جنبش جنگل و بلشویکها وجود داشت. یکی از نخستین گزارشهای روشنی که از چنین روابطی گفتوگو میکند، سندی است مربوط به اسفند سال ۱۲۹۶ (مارس۱۹۱۸) این سند که تاریخ آن مربوط به حدود ۵ ماه پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ روسیه است و نشان میدهد که پیش از آن نیز (یعنی از همان روزهای آغازین حکومت…
تشکیل کمیته جنگلیها
۱۷ خرداد ۱۲۹۴ از سوی میرزا کوچک خان کمیته انقلاب سرخ در گیلان تشکیل شد. آنگونه که محمدعلی گیلک، از اعضای نهضت جنگل در کتاب تاریخ انقلاب جنگل به روایت شاهدان عینی (نشر گیلکان- چاپ ١٣٧١) آورده، خرداد سال ١٢٩٤، میرزا از راه مازندران به تنکابن آمد و تصمیم به سازماندهی قیام گرفت اما کسی او را همراهی نکرد و با وجود ممنوعیت قانونی برای ورود به رشت، مخفیانه به این شهر بازگشت.
تغییر رفتار نادرشاه در پایان سلطنتش
نادرشاه از سن ۵۰ سالگی به بعد، گرفتار ناراحتیهای جسمانی شد که متاسفانه در روحیه و رفتار او اثر بسیار نامطلوبی بخشید. عبدالکریمخان، خاطرنشان میکند که نادر قبل از لشگرکشی به هندوستان گرفتار نوعی بیماری در معدهاش شد که غالب اوقات او را نسبت به زندگی بدبین میکرد. ریختن دندانهایش مزید بر ناراحتیهای جسمی و روحی نادر بود. در ضمن لشگرکشی به مازندران، در جنگلهای این ناحیه به مالاریا مبتلا شد و…
کنارهگیری نمایشی رضاخان
۱۵ مهر ۱۳۰۱ رضاخان در پاسخ به اظهارات تند سیدحسن مدرس و همچنین معتمدالتجار نماینده تبریز استعفای خود را از وزارت جنگ تقدیم ولیعهد کرد تا او به احمدشاه که در اروپا بهسر میبرد اطلاع دهد. ولی اعلام رسمی استعفای او یک روز بعد در برابر صاحبمنصبان نظامی اعلام شد. رضاشاه از اسفند ۱۲۹۹ تا اردیبهشت ۱۳۰۴ هر روز بر قدرت خویش در نظام کشور افزود. رضاخان از میانه عمر کابینه سیدضیاء خط خود را از او جدا کرد.
اتحاد شکننده
اولین ارتباط رسمی بلشویکها با جنگلیها به پیش از راهپیمایی جنگلیها، یعنی به زمانیکه هنوز حاج احمد کسمایی با جنگلیها همراه بود، باز میگردد: «مدتی از داستان امینالدوله [دستگیری امینالدوله در لشت نشا و آوردن او به کسما] میگذشت که یکی از یارانمان که مقیم چمسخال [چومثقال] در کنار مرداب انزلی بود و مشهدیعلیشاه [هوشنگی] نام داشت، به جنگل آمد و گفت که دو نفر از طرف روسها به منزل من آمده و…
درختی که الهامبخش کتابهای دوستداشتنی شد
خانواده «جیل بارکلم»، نویسنده و تصویرگر مجموعه کتابهای محبوبی درباره خانواده موشها، درختی را پیدا کردهاند که الهامبخش خلق این مجموعه کتابهای مصور شده است.