آخرین اخبار دوره قاجار
-
«طبقه متوسط» وجود ندارد
دکتر جان ویشارد در سال۱۸۹۱ برای ارائه خدمات پرشکی به نواحی مختلف غرب ایران و کردستان رفت. در سال۱۸۹۳ (۱۲۷۲ش) با موافقت ناصرالدینشاه - که آخرین سالهای عمر و سلطنتش را میگذراند- بیمارستانی در تهران تاسیس و جان ویشارد به آنجا دعوت شد و وی تا سال۱۹۱۰ در آن بیمارستان خدمت کرد وکتابی به نام بیست سال در ایران از خود باقی گذاشت. مطلب ذیل چکیدهای از روایت او از تهران، تحت عنوان «پایتخت شاه» است. وی…
کامیابیها و شکستها
یکی از پیامدهای آشنایی ایرانیان با تمدن نوین غرب آموزش علوم مدرن در کشور بود. ازآنجاکه صنعتی شدن اروپا ارتباطی تنگاتنگ با نهضت علمی غرب داشت، در ایران نیز شکلگیری صنایع تولیدی همزمان با تحولات علمی و آموزشی صورت گرفت؛ زیرا توسعه صنایع به دانش جدید و افراد متخصص نیاز داشت. ازآنجاکه شکلگیری صنایع وکارخانههای جدید در ایران ارتباط تنگاتنگی با انقلاب صنعتی اروپا و واردات کالاهای ارزان قیمت به کشور…
تجارت فیروزهای
مشهد در دوره قاجار شهری مهاجرپذیر بود که علاوه بر زائران، تجار فراوانی به آن کوچ کردند. برخلاف مهاجرتهای گروهی در دوره قاجار و پهلوی از هرات، قفقاز، آذربایجان، یزد و کاشان، از مناطقی نظیر تهران، تعداد کمی مهاجر به مشهد وارد شد؛ ولی تجار پایتخت رجالی برجسته و اثرگذار بودند که جایگاه مهمی در مشهد یافتند. یکی از آنها حاج قاسم تاجر تهرانیالاصل ساکن مشهد و سپس عبدالکریم بود که در این شهر سمت…
مدارس دخترانه و پسرانه متفاوت نبود
«مفتشان مدارس در دوره قاجار و پهلوی» نوشته زهرا علیزادهبیرجندی و زهرا حامدی است. این کتاب، تصویری روشن از چگونگی بازرسی مدارس در آن دورهها به دست میدهد. زهرا علیزادهبیرجندی در گفتوگو با «ایبنا» به محتوا و موضوعات مطرح شده در این کتاب پرداخته است. بخشهایی از سخنان او را میخوانید:
شکایت سهامداران از ملکالتجار!
«شرکت عمومی ایران» که با نامهای «شرکت مقدسه عمومیه» و «شراکت امتعه ایران» نیز یاد شده است، در ذیقعده۱۳۱۸ق (اسفندماه۱۲۷۹ه.ش) با کسب اجازه از علی اصغرخان اتابک، صدراعظم تاسیس شد و نظامنامه آن به نظر مظفرالدینشاه رسید. اداره شرکت در تهران و در کاروانسرای دولت یا به اختصار «سرای دولت» قرار داشت. ۱۷تن از تجار که در تاریخچه سیساله بانک ملی از آنان با عنوان صرافان پایتخت یاد شده است، شرکای اصلی…
زوال تدریجی حکومت قبیلهای
ایران در قرن نوزدهم میلادی شاهد زوال تدریجی حکومت قبیلهای بود. شاهان قاجار تحت فشار قدرتهای خارجی مجبور بودند ارتشی منظم و مجهز به تسلیحات روز داشته باشند تا بتوانند حکومت خود را در ایران حفظ کنند.