آخرین اخبار قانون اساسی
-
خاطرات صادق طباطبایی از انتخابات و همهپرسی
امام پس از تعیین دولت موقت، برگزاری همهپرسی نوع نظام کشور، انتخاب مجلسموسسان برای تصویب پیشنویس قانوناساسی را وعده داده بودند که بعد از آن رفراندوم قانون اساسی و براساس آن انتخابات ریاستجمهوری و سپس انتخابات مجلس باید برگزار میشد. دو سه هفته از تعیین دولت موقت نگذشته بود که امام تماس گرفتند و گفتند که مرحله بعد همین رفراندوم نوع نظام کشور را برگزار کنید.
گشایش مجلس اول شورای ملی
۱۷ مهر ۱۲۸۵اولین جلسه از نخستین دوره مجلس شورای ملی تشکیل شد. در نخستین جلسه رسمی مجلس شورای ملی که فردای روز افتتاح در مدرسه نظام تشکیل شد، صنیعالدوله به ریاست مجلس برگزیده شد. این مجلس از ۱۶۵ نماینده تشکیل شده بود که ۶۰ نفر از آنها نمایندگان تهران بودند. در ابتدای کار، مجلس قانون اساسی کشور را که متاثر از قانون اساسی کشورهای غربی نوشته شده بود تدوین کرد و در ۸ دی ۱۲۸۵ش به امضای مظفرالدین شاه ر…
چرا دکتر صدیقی نخستوزیر نشد؟
هفتهنامه «امید ایران» هشتم بهمن ۱۳۵۸ گفتوگویی با دکتر غلامحسین صدیقی انجام داده و از او پرسیده است:«آقای دکتر صدیقی چه شد که با شاه ملاقات کردید و پذیرفتید بهعنوان نخستوزیر احتمالی از شما یاد شود و بعد ناگهان در لحظهای که همه منتظر بودند نام شما از زبان مجلسیان بهعنوان نامزد مورد تمایل نمایندگان مطرح شود، نام دکتر بختیار به گوش رسید و اینسو و آنسو شایع شد که شما در آخرین لحظات از…
همهپرسی قانوناساسی
روز ۱۲ آذرماه ۱۳۵۸ مردم ایران پای صندوقها رفتند تا به قانوناساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب مجلس خبرگان قانوناساسی رای دهند. آنچه در این روز بهعنوان متن پیشنهادی قانوناساسی جمهوری اسلامی ایران به رفراندوم گذاشته شد، حاصل دهها جلسه مجلس خبرگان قانوناساسی بود.
قانوناساسی فرانسه
۲۴ ژوئن ۱۷۹۳ قانوناساسی فرانسه برای اجرا آماده شد. پس از انقلاب کبیر فرانسه (۱۷۹۹-۱۷۸۹) دگرگونیهای اجتماعی سیاسی در این کشور و کل اروپا شدت گرفت. این انقلاب، یکی از چند انقلاب مادر در طول تاریخ جهان است که پس از فراز و نشیبهای بسیار، منجر به تغییر نظام سلطنتی به مشروطه شد. با این حال دوره مشروطیت دوام نیاورد و لویی شانزدهم در ۱۰ اوت ۱۷۹۲ عزل و جریان جمهوریخواهی چیره شد.
استقلال هند از بریتانیا
مردم هند پس از قرنها زندگی زیر سیطره استعمار بریتانیا سرانجام در ۱۵ اوت سال ۱۹۴۷ به رهبری گاندی اعلام استقلال کردند. در ۲۸ اوت همان سال پیشنویس قانون اساسی دائمی این کشور تصویب شد. جنبش استقلالطلبی هند، سلسلهای از انقلابات بود که توسط مردم هندوستان و در جنگ با امپراتوری بریتانیا بر سر استقلال سیاسی هند صورت گرفت.
کیفرخواست برای مجازات مصدق
سرتیپ حسین آزموده، دادستان ارتش، یازدهم مهرماه ۱۳۳۲ برای مجازات دکتر محمد مصدق کیفرخواست صادر کرد و دو روز بعد اعلامیه مربوط به آن در روزنامههای تهران منتشر شد. در بخشی از این کیفرخواست آمده بود: «متهم ضمن معرفی و تعیین هویت خود در شروع بازجویی به تاریخ بیستوششم شهریور ۱۳۳۲، درمورد شغلش میگوید: «نخستوزیر»، که این اعلام خود معرف روح عصیان و طغیان و عدم اعتنای او به اصول قانوناساسی و سازمان…
محورهای گفتمان مشروطیت
گفتمان جدید سیاسی که بعدها ایدئولوژی مشروطیت را سامان داد در پی ساختن و ارائه تعریف و تعبیر تازهای از ساختار دولت بود که بر اساس آن، مجموع شهروندان کشور به مثابه یک ملت در برابر دستگاهی به نام دولت قرار میگرفتند. ملت در تعبیر مورد نظر آنها نه به معنای «پیروان ادیان و فرقهها» یا «شعبههای افراد» بلکه شهروندان صاحب حق و تکلیفی بودند که دارای یک حاکمیت واحد و قانونمند و دستگاهی به نام دولت بودند…
مشروطیت و تضاد جریانها
قانوناساسی ۱۲۷۸ به احساس دیرینه بیگانگی ملت از دولت پایان نبخشید، بلکه صرفا تعریف حقوقی و قالب نهادین آبرومندانهای برای آن دست و پا کرد.در اینجا تنها میخواهیم نشان دهیم که ریشههای این مشکل به دورههایی بازمیگردد که هنوز انقلاب[مشروطه] به پیروزی کامل نرسیده بود و اگر جناحهای اصلی انقلاب، شناخت واقعبینانهای از مشروطیت اروپایی داشتند میشد از بروز جنگ داخلی و حتی سقوط محمدعلیشاه جلوگیری…