مغولان و حیات اقتصادی ایرانیان
سیف هروی، مولف تاریخ‌نامه هرات منبع معتبری در مورد رویدادهای شهر هرات در سده‌های ۸-۷/ ۱۴-۱۳ ق. نقل می‌کند: هنگامی‌که چنگیز هرات را در سال ۶۱۸ ق. مورد تهدید قرار داد، هزار صنف از بافندگان تصمیم گرفتند با فرماندهان مغول با این امید که شاید شهر از قتل عام و ویرانی و غارت نجات یابد، به توافقی برسند. عزالدین رهبر اصناف به‌عنوان نماینده اهل شهر انتخاب شد.
وی هدایای فراوانی را به فرماندهان مغول پیشنهاد کرد، اما آنها هرگونه مصالحه‌ای را رد کردند. مغول‌ها کمی بعد هرات را غارت کردند و بسیاری را که از شهر فرار نکرده بودند به قتل رساندند. با این همه به دستور فرماندهان بازمانده بافندگان را به اسارت به مغولستان فرستادند.
بافندگان و دیگر اهالی شهر که در حومه شهر پناه گرفته بودند، سال‌های متمادی به‌صورت غیر منظم به مقاومت پرداختند و برای بازماندگان شهر به‌صورت پنهانی غذا می‌بردند. رهبری آنها برعهده روسای صنفی بود. از میان آنها می‌توان به فخری حداد، شمس دباج، مجدی عصار و علمشاه بریانی اشاره کرد.
اقدامات آنها اهالی بازمانده در شهر را تا چهار سال بعد که شهر به حالت عادی بازگشت، به ادامه حیات قادر کرد. سرانجام به دلیل وابستگی اقتصاد هرات به صنایع بافندگی، حاکمان مغول بافندگان تبعید شده به مغولستان را به هرات بازگرداندند.
منبع: مهدی کیوانی، پیشه‌وران و زندگی صنفی آنان در عهد صفوی، ترجمه یزدان فرخی، نشر امیرکبیر،۱۳۹۲.