لایحه خروج یا اصلاحیه عضویت در ایکوموس؟
ماجرا از این قرار است که دولت در تاریخ ۲۶فروردین سال جاری لایحه‌ای را که در جلسه ۱۸بهمن۱۴۰۲ به پیشنهاد معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری به تصویب هیات وزیران رسیده بود، به مجلس شورای اسلامی ارسال کرد.
بر اساس این لایحه، دولت خواستار حذف مواد ۱۷ و ۲۵ جدول دوم ذیل قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی مصوب ۲۶فروردین۱۳۶۵ مجلس شورای اسلامی شده است. ردیف‌های مذکور در این لایحه (۱۷ و ۲۵) از قانون عضویت ایران در مجامع بین‌المللی مصوب سال ۶۵ به دو شورای غیردولتی بین‌المللی - شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) و شورای بین‌المللی محوطه‌ها و بناهای تاریخی (ایکوموس) برمی‌گردد که در آن زمان (سال ۶۵) با هدف تثبیت موقعیت ایران در این شوراهای غیردولتی به تصویب مجلس شورای اسلامی وقت رسیده بود. به دنبال انتشار گسترده این خبر، روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی طی اطلاعیه‌ای بر تداوم همکاری این وزارتخانه با نهادهای غیردولتی بین‌المللی تاکید کرد.
در اطلاعیه مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، لایحه اخیر دولت «اصلاحیه‌ای در جهت قوانین پیشینی» قلمداد شده است. سابقه موسسه ایکوموس یا شورای جهانی محوطه‌ها و بناهای تاریخی به سال۱۹۶۴ برمی‌گردد. یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد) در آن سال دومین کنگره معماران و متخصصان بناهای تاریخی را در شهر ونیز ایتالیا برگزار کرد که در این اجلاس از مهم‌ترین سند حفاظت از میراث فرهنگی به نام «منشور ونیز» رونمایی شد که اساس تاسیس یک سازمان غیردولتی با عنوان شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها (International Council on Monuments and Sites) با نام اختصاری ایکوموس (ICOMOS) شد. ایکوموس هم‌اکنون بیش از ۱۱۰کمیته ملی و حدود ۷۵۰۰عضو دارد.
ایکوم (ICOM) نیز سازمان بین‌المللی موزه‌ها و در واقع سخنگوی متخصصان موزه در صحنه جهانی است که آگاهی فرهنگی را در میان عموم مردم افزایش می‌دهد. این سازمان در راستای تحقیق، حفاظت، پایداری و انتقال میراث طبیعی و فرهنگی جهان، حال و آینده، ملموس و ناملموس، فعالیت دارد و ضمن تدوین استانداردهای حرفه‌ای و اخلاقی برای فعالیت موزه‌ها، پیشنهادهای راهگشایی را درباره مسائل مربوط به میراث فرهنگی ارائه می‌دهد. کمیته ملی ایکوموس ایران با نام رسمی «موسسه فرهنگی ایکوموس ایران» ۱۸مهر۱۳۸۰ تشکیل شد و فعالیت خود را در تاریخ ۲۹فروردین۱۳۸۱، همزمان با روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی آغاز کرد. کمیته ملی ایکوموس ایران، موسسه‌ای است فرهنگی و غیردولتی با مقاصد غیرتجاری، غیرسیاسی، غیرصنفی، و غیرانتفاعی.
اینکه لایحه دولت در مجلس شورای اسلامی چه سرنوشتی پیدا می‌کند چندان مشخص نیست، با این حال نقد این لایحه از سوی صاحب‌نظران و اعضای کمیته ملی ایکوموس می‌تواند در فرآیند «اصلاح» نحوه عضویت ایران در این نهادهای غیردولتی بین‌المللی موثر باشد.