گاهشمار

ملی‌گرای با تدبیر

کدخبر: ۲۳۸۹
۱۸ اوت ۱۹۵۳ (۲۷ مرداد ۱۳۳۲) خیابان‌های تهران پس از چند روز تظاهرات صدها هزار نفری نسبتا خلوت بود.

 زیرا شب پیش از آن، «لوی هندرسون» سفیر آمریکا که از خارج به تهران بازگشته بود به دیدار دکتر مصدق که در منزل بود شتافته بود و به او متذکر شده بود که تظاهرکنندگان اتباع آمریکا را آشکارا تهدید می‌کنند و اگر تظاهرات [ضد شاه و ضد استعمار و سلطه] ادامه یابد دولت آمریکا ایران را «منطقه ناامن» اعلام خواهد کرد و اتباع خود را از اینجا خارج خواهد ساخت.

با این که دکتر مصدق متوجه طرح نقشه بر ضد خود بود، از مردم خواست که از تظاهرات دست بردارند و به ماموران انتظامی هم دستور داد که مانع ادامه تظاهرات شوند و این همان وضعیتی بود که طراحان نقشه براندازی آرزوی آن را داشتند.

مولفانی که بعدا در این زمینه کتاب نوشته‌اند متذکر شده‌اند که اگر کارگران دو کارخانه هم در خیابان‌ها بودند، توطئه ۲۸ مرداد نمی‌توانست به این آسانی به نتیجه برسد - دکتر مصدق در صفحه ۱۸۲ خاطرات خود نوشته است که هندرسون مانند «گریدی» سفیر سابق آمریکا در تهران بی‌نظر نبود و به همین سبب «ایدن» مقام انگلیسی در کتابش از او سپاسگزاری کرده است.

همان ایدنی که نوشته است جنبش مصدق نفوذ ما را در خاورمیانه متزلزل کرده و ادامه حکومت او بر ایران برای انگلستان بسیار ناگوار است.