املاک کلیسایی معاف از مالیات
در قلمرو امپراتوری، املاک وسیعی وجود داشت که از دادن مالیات و سپاهی به حکومت معاف بود. اینها املاک کلیسا بود. کلیساها مالکان عمده اراضی امپراتوری به شمار می‌آمدند و به سرعت بر تعداد آنان افزوده می‌شد. اینان از پرداخت هرگونه عوارضی معاف بودند و پذیرفتن کسوت روحانیت عده زیادی از افراد سالم را از خدمت سپاهی‌گری معاف می‌داشت.
در قرن هشتم میلادی تعداد این روحانیون در قلمرو امپراتوری از صدهزار کمتر نبود. کلیساها برای تقویت نفوذ و افزایش عواید خویش شمایلی از صاحبان معجزات و کرامات را به خود نسبت می‌دادند. روحانیون مسیحی عوام‌الناس را متقاعد می‌ساختند که گویا این شمایل‌ها می‌توانند بیماران را شفا بخشند و موجب سعادت زندگی باشند و چه بسا مردم خرافات‌پرست به سوی این شمایل‌ها روی می‌آوردند و نذر و نیازهای فراوانی به کلیساها تقدیم می‌کردند.
تاریخ قرون وسطی، کاسمینسکی
ترجمه : صادق انصاری و محمدباقرمومنی