آخرین اخبار آداب و رسوم
-
موانع داخلی اصلاح نظام در ایران
افسران فرانسوی و انگلیسی که برای اصلاح قشون ایران در عصر عباس میرزا اقدام کردند به علل گوناگونی در انجام این امر ناکام ماندند، در کنار علل گوناگونی که در این رابطه میتوان مطرح کرد باید به شماری از موانع داخلی در این رابطه نیز اشاره کرد:
شاهان شکارچی و انقراض پلنگ ایرانی
شکار پس از شهرنشینی آدمیان به کاری پر زحمت و پر خرج تبدیل شد که تقریبا فقط از عهده ثروتمندان بر میآمد. شکار، آداب و رسوم خاصی داشت و سازمانی برای خود یافت و به یکی از سلسله مراتب دربار تبدیل شد. «میرشکار» یکی از القابی بود که به مسوول این کار میدادند و نقش مهمی حتی در دستگاه سیاسی دربار یافت. وی مسوول نظم و تنظیم شکار شاه بود و برای خود تشکیلاتی داشت که در حد یک نیروی نظامی بود. به هنگام شکار…
فرصتی برای خودنمایی
مشارکت در حرکتهای عمومی و آیین و رسوم مربوط به جشنهای ایرانی و اعیاد مذهبی کارکرد مهم اصناف دوره صفوی بود. وجود رسوم منحصر به اصناف نیز از ویژگیهای زندگی برخی اصناف بود. اسنادی درباره این موضوع در دست است، زیرا در چنین مواردی اعیاد برجستهترین جنبه فعالیت اصناف بوده و از این رو به قلم مورخان محلی و سفرنامهنویسان اروپایی که بهترین شاهدان آن روزگار بودند، توصیف شده است. افزون بر این با وجود…
حکایت کارد و چنگال!
بهرغم نگرش طنزآمیز مادام کارلا سرنا به نحوه غذا خوردن سنتی آن زمان ایرانیان و بهکار بردن عبارت «چنگال بابا آدم»، زمانی که ناصرالدین شاه درحال تمرین و یادگیری استفاده از کارد و چنگال بهخاطر سفرش به اروپا بود، چنانچه در کتاب تمدن و آداب و رسوم [اروپا] آمده، در همان قرن (نوزده) استفاده از «چنگال» در اروپا، «هنوز یک شیء تزئینی از جنس طلا یا نقره بود که قشر بالا از آن استفاده میکرد.
شکلگیری دکان و تخصصی شدن فروش
ایرانیان از قدیم دارای دکانهای غذایی بودهاند. لفظ دکان که گویا به فارسی قبل از اسلام باز میگردد، از وجود این اماکن در ایران باستان حکایت دارد. این کلمه در اشعار اولین شعرای بزرگ فارسی زبان که پرورش یافته پهنه خراسان بودند، به کار رفته است. باید در نظر داشت خراسان اولین جایی بود که فارسی دری در آن شکل گرفت و بسیاری از عناصر زبان پهلوی را در خود حفظ کرد. شاعرانی نظیر اسدی طوسی و رودکی و فردوسی…
پادشاه دکاندار
مادام کارلا سرنا، جهانگرد ایتالیایی بخشی از سفرنامه خود به نام «آدمها و آیینها در ایران» را به توصیف ویژگیها و علایق ناصرالدینشاه اختصاص داده است. وی در قسمتی از کتاب با عنوان «پادشاه دکاندار» به بیان خلقیات اقتصادی ناصرالدینشاه پرداخته و مینویسد: