آخرین اخبار انقلاب
-
انقلاب اقتصادی
کارخانه ابریشم در دربی نخستین کارخانه جهان محسوب میشود که در سال ۱۷۲۱ تاسیس شد. (در این مورد میان کارشناسان اختلافاتی وجود دارد). اما ظهور گسترده کارخانهها بعدها و در زمانی اتفاق افتاد که پنبهریسی ماشینی شد. سیستم کارخانه عامل اصلی در ایجاد شهرهای مدرن بود. بهعنوان مثال منچستر Cottonopolis (کوتون پولیس) نخستین شهر صنعتی دنیا است. در بخش اعظم قرن نوزدهم تولید در کارخانههای کوچک انجام میشد.…
طبقهای که به پا خاست
رشد و گسترش بیرویه واردات کالاهای خارجی در طول سده سیزدهم و اوایل سده چهاردهم هجری، تجار و بازرگانان ایرانی را تا حدودی به حاشیه راند. این امر از عوامل اصلی تاکید بازرگانان بر حمایت از صنایع ملی و تلاش آنها در تبلیغ برای مصرف کالاهای تولید داخل بود. تجار و اتحادیههای صنفی در دوران مشروطیت معتقد بودند که اقتصاد و بازرگانی وابسته، نابودی همه آنها را در پی خواهد داشت. خواست بازرگانان سنتی و مدرن…
چشمانداز انقلابی رهایی زنان
کلارا آیسنر، یا آنگونه که مشهور است کلارا زتکین، در پنجم ژوئیه ۱۸۵۷ در آلمان متولد شد و در بیستم ژوئن ۱۹۳۳ در هفتادوشش سالگی در مسکو درگذشت. او اصلیترین کسی است که روز ۸ مارس را به عنوان روز جهانی زن پیشنهاد داد و اگرچه این مهمترین دلیل شهرتش به شمار میرود، اما نگاهی به زندگی زتکین نشان میدهد که او در تمام عمرش برای آزادی و زندگی بهتر زنان و کارگران مبارزه کرد و با تلاشها و نظریات او اتصال…
سینما در اصفهان
بنابر اطلاعات موجود، تاسیس نخستین سالن سینما به شکل رسمی در اصفهان در سال ۱۳۰۸ اتفاق افتاد و قاعدتا یافتن راویان زندهای که از این دهه خاطراتی داشته باشند، امری دشوار بود. در نتیجه روش رسیدن به دادههای دقیق و درست تاریخی در رابطه با تاریخ سینماهای اصفهان رجوع به منابع مکتوب در بازۀ زمانی مورد نظر بود؛ اسناد موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی و روزنامههای محلی وقت دو منبع مهم برای اخذ…
جهاد اکبر زبان فارسی
سید محمدعلی جمالزاده (۱۳۷۰-۱۲۷۶)، امروز بیش از هرچیز با مجموعه داستان «یکی بود و یکی نبود» به یاد آورده میشود. اما او که عمری طولانی داشت و سالهای زیادی از زندگیاش را در اروپا سپری کرد، فعالیتهای متعددی داشت که کموبیش مغفول مانده است. او فرزند سیدجمالالدین واعظاصفهانی، از مبارزان و رهبران انقلاب مشروطه بود که اندکی پیش از قتل پدرش در سال ۱۲۸۶ در زندان بروجرد به دست عمال محمدعلی شاه، برای…
تاریخ پنهان زنان
زنان در انقلاب مشروطه با تاسیس انجمنهای زنان نقشی غیرقابل انکار در پیشبرد جنبش مشروطه داشتند اما بخش مهمی از فعالیتها آنها در سایه مانده و روایت نشده است. تقریبا اغلب روایتهای دست اول مشروطه توجه چندانی به نقش و حضور زنان نداشتند و برای ردیابی موقعیت و تلاشهای زنان در آن دوران باید به سراغ نامهها، گزارشهای روزنامهها و خاطرات رفت و در واقع در میان خطوط روایت رسمی رد آنها را پیدا کرد.…
فرودستان چه نقشی در انقلاب داشتند
«تهیدستی، بیعدالتی و ظلم به تنهایی دلایل کافی برای عمل سیاسی ضددولتی فراهم نمیآورند.» این یکی از دلایلی است که آصف بیات برای عدم مداخله فعال تهیدستان و حاشیهنشینان در روند انقلاب ۵۷ برشمرده است. او در پژوهش مهماش با عنوان «سیاستهای خیابانی» به سراغ گروههای بیصدای جامعه در جریان انقلاب ۵۷ رفته و تلاش کرده نشان دهد که در کنار فعالیتهای جمعی انقلابیون، فعالیتهای جمعی دیگری هم در جامعه در…
چالشگران انقلاب مشروطه
بر اساس تحلیلهای انقلاب مشروطه، این چالشگران انقلابـی مشـروطهخـواه بودنـد کـه آگاهانه آن را رقم زدند. روشنفکران، بازاریان و روحانیان مهمترین چـالشگـران انقلابـی بودند که هر کدام سهمی در پیروزی انقلاب داشتند.
شکست مشروطه؛ تجربه مکرر
فریدون آدمیت در تشریح اوضاع اقتصادی ایران در آستانه انقلاب مشروطه از زبان میرزا یعقوب، پدر ملکمخان، مینویسد: «از دردهای بزرگ ایران که بیشتر نمایان است، فقر عام است و بیکاری خلق که آن هم از فقر و پریشانی است. خلق ایران از نداشتن سرمایه و از بیکاری، شب و روز مشق شرارت میکنند. سلطان خزانهاش را خورده است؛ مکاری قاطرهایش را؛ سوار اسبش را خورده است. شکارچی تفنگش را، تاجر با سررشته نداشتن از…
مایه عذاب تمدن
ژان ژاک روسو در ۲۸ ژوئن سال ۱۷۱۲ در ژنو سوئیس متولد شد. او از مهمترین چهرههای اندیشه غربی و معاصر فیلسوفانی چون کانت و هیوم بود. روسو و عقایدش تن واحدی بودند و او معتقد بود که باید سرشت حقیقی خود را جستوجو کنیم. عصر روسو، یعنی سالهای آغازین قرن هجدهم، عصر انقلاب علمی و جنبش روشنگری است و روسو در میانه پیشرفتی نوین بر شناخت و تجربه خود حقیقی تاکید داشت. برخی منتقدان و زندگینامهنویسان، روسو…