آخرین اخبار انقلاب
-
فرودستان چه نقشی در انقلاب داشتند
«تهیدستی، بیعدالتی و ظلم به تنهایی دلایل کافی برای عمل سیاسی ضددولتی فراهم نمیآورند.» این یکی از دلایلی است که آصف بیات برای عدم مداخله فعال تهیدستان و حاشیهنشینان در روند انقلاب ۵۷ برشمرده است. او در پژوهش مهماش با عنوان «سیاستهای خیابانی» به سراغ گروههای بیصدای جامعه در جریان انقلاب ۵۷ رفته و تلاش کرده نشان دهد که در کنار فعالیتهای جمعی انقلابیون، فعالیتهای جمعی دیگری هم در جامعه در…
چالشگران انقلاب مشروطه
بر اساس تحلیلهای انقلاب مشروطه، این چالشگران انقلابـی مشـروطهخـواه بودنـد کـه آگاهانه آن را رقم زدند. روشنفکران، بازاریان و روحانیان مهمترین چـالشگـران انقلابـی بودند که هر کدام سهمی در پیروزی انقلاب داشتند.
شکست مشروطه؛ تجربه مکرر
فریدون آدمیت در تشریح اوضاع اقتصادی ایران در آستانه انقلاب مشروطه از زبان میرزا یعقوب، پدر ملکمخان، مینویسد: «از دردهای بزرگ ایران که بیشتر نمایان است، فقر عام است و بیکاری خلق که آن هم از فقر و پریشانی است. خلق ایران از نداشتن سرمایه و از بیکاری، شب و روز مشق شرارت میکنند. سلطان خزانهاش را خورده است؛ مکاری قاطرهایش را؛ سوار اسبش را خورده است. شکارچی تفنگش را، تاجر با سررشته نداشتن از…
مایه عذاب تمدن
ژان ژاک روسو در ۲۸ ژوئن سال ۱۷۱۲ در ژنو سوئیس متولد شد. او از مهمترین چهرههای اندیشه غربی و معاصر فیلسوفانی چون کانت و هیوم بود. روسو و عقایدش تن واحدی بودند و او معتقد بود که باید سرشت حقیقی خود را جستوجو کنیم. عصر روسو، یعنی سالهای آغازین قرن هجدهم، عصر انقلاب علمی و جنبش روشنگری است و روسو در میانه پیشرفتی نوین بر شناخت و تجربه خود حقیقی تاکید داشت. برخی منتقدان و زندگینامهنویسان، روسو…
همزیستی در عین کثرت
از میان تمام سازمانها و احزاب و گروههای سیاسی پیش از انقلاب در ایران، تنها یک سازمان شهرتی جهانی داشت و در بسیاری از کشورهای جهان به عنوان نماد مخالفت با حکومت شاه شناخته میشد. کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی (اتحادیه ملی) در نیمه اول دهه هفتاد میلادی یعنی در دورهای که در اوج موفقیت بود اهمیت و دستاوردهای زیادی داشت و اقدامات بسیار موثری انجام داد. کنفدراسیون به نوعی محصول وضعیت…
شاگردان انقلاب
شاعران آزادیخواه عصر مشروطه بیش از یک سده پیش سنتی را پایه گذاشتند که به مرور قدرتمند شد و به جریانی مهم در تاریخ معاصر ایران بدل شد. این شاعران کوشیدند با نزدیک شدن به مردم عادی جامعه از یک سو به زبان گویای آنها بدل شوند و از سوی دیگر با ترویج آرمانهای اجتماعی و آزادیخواهی در صف مقدم مبارزات جامعه قرار بگیرند. از میرزاده عشقی و فرخی یزدی و عارف قزوینی به این سو، شاعران مستقل و آزادیخواه…
چریکهای فدایی خلق در وادی انقلاب
بازخوانیِ تاریخ معاصر خاصه روند تحولاتِ سیاسی کشور بدون پرداختن به جریانات و احزاب سیاسی موثر در ادوار مختلف ممکن نخواهد بود. یکی از این جریانهای سیاسی «سازمان چریکهای فدایی خلق ایران» است که در تاریخ معاصر ما نقش بسزایی داشته و از اینرو در چند دهه گذشته تفسیرها و تحلیلهای مختلفی پیرامون عملکرد این سازمان مطرح شده است. کتاب «در وادی انقلاب» که به تازگی به گردآوری انوش صالحی در انتشارات نگاه…
سرنوشت روشنفکران ژیواگو
تا پیش از آنکه پاسترناک رمان دورانسازِ «دکتر ژیواگو» را بنویسد و سرسختانه تصمیم به انتشار آن بگیرد، کسی در شوروی او را بهعنوان یک «مخالف» نمیشناخت. اما تصمیم قاطع او به انتشار رمانش در ایتالیا سرآغاز رسم و روال ادبی تازهای در روسیه پس از استالین شد. پاسترناک تحت فشار حزب کمونیست و مخالفت کانون نویسندگان شوروی جایزه نوبل ۱۹۵۸ را نپذیرفت. برای نخستین بار بعد از جنگ جهانی دوم، سانسور بدخیم…
دستگیری و کشتن مشروطهخواهان
سیدعبدالله انوار، نویسنده و پژوهشگر و فرزند سیدیعقوب انوار از روحانیون مشروطهخواهی که در زندان باغشاه محبوس شد، ۱۸اسفندماه جاری در ۹۸ سالگی درگذشت. آنچه میخوانید بخشهایی از گفتوگوی منصوره شجاعی، نویسنده و پژوهشگر با این استاد برجسته است. در این گفتوگو او از واقعه دستگیری و زندان پدرش میگوید.
چهرهای تازه از حیدرخان عمواوغلی
حیدرخان عمواوغلی یکی از چهرههای درخشان انقلاب مشروطه بود که به خصوص مورد توجه جناج رادیکال نهضت مشروطه قرار داشت. زندگی او به عنوان یک مبارز انقلابی با دیدگاههای چپ، مثل زندگی هر انقلابی دیگری، مسیری سنگلاخ و پرپیچوخم بود. از آغاز که در شهریور ۱۲۸۱ خورشیدی برای نصب یک کارخانه برق در شهر مشهد به ایران آمد تا بهار سال ۱۲۹۰ که به اجبار تبعید از ایران رفت، زندگی او فراز و نشیبها زیادی را سپری…