آخرین اخبار روسیه
-
استقلال گمرکی بر باد رفت!
نیمه اول قرن نوزدهم برای ایران همراه بود با از دست دادن بخش بزرگی از استقلال و تبدیل شدنش به کشوری دستنشانده توسط استعمارگران بزرگی چون روس و انگلیس. این دو ابرقدرت وقت، با حمایت حکومتهای خود به ایران روی آوردند و توانستند امتیازات متعددی در ایران به دست آورند.
دوران اصلاحات ساختاری
دوران حکومت فتحعلی شاه مصادف بود با جنگهای ایران و روس. با تصرف قفقاز به دست ارتش روسیه (۱۲۱۸ق) فتحعلی شاه عباس میرزا نایبالسلطنه و حکمران آذربایجان را مامور مقابله با ایشان کرد. عباس میرزا و وزیر با کفایتش میرزای بزرگ، طی همین جنگها به نقص ارتش ایران پی بردند و فهمیدند که باآلات و شیوههای جنگی قدیمی نمیتوانند از عهده توپ و تفنگ و ارتش منظم روسیه برآیند و تنها راه مقابله در برابر دشمن، اخذ…
صنعت سینما در دوره قاجار
هنگامیکه ادیسون دستگاه کینوتوسکوپ۱ را اختراع کرد تا تصاویر متعدد را به نحوی پیدرپی و سریع نشان دهد و آن را به صورت یک شیء جنبنده در بیاورد، هرگز تصور نمیکرد که با این کشف انقلابی در جهان هنر نو ایجاد کند که سالانه میلیونها انسان را مجذوب خود سازد.
روزی که شوستر اخراج شد
در هشتم آذر ۱۲۹۰ دولت روس طی یک اولتیماتوم از دولت ایران خواست که اولا مورگان شوستر خزانهدار آمریکایی را بیرون کند. ثانیا تعهد کند که دیگر بدون موافقت قبلی دولتهای روسیه و بریتانیا از خارج مستشاری استخدام نکند. سوم اینکه؛ مخارج چهار هزار قزاقی را که به ایران وارد کرده بود بپردازد.
امتیازهای اقتصاد برانداز
حق قضاوت کنسولی باعث شد که بعد از ترکمانچای تجار و رعایای عادی روس نیز به مانند نمایندگان سیاسی آن کشور با غرور و تبختر تمام در ایران رفتار کنند و کسی نمیتوانست جلوی خلافکاریها و تجاوزگریهای آنان را بگیرد. برخورداری کارمندان و ماموران ایرانی روسیه از این مصونیت باعث شد که کم کم تعداد بیشماری از ایرانیان تابعیت روس بگیرند و خود را از این حقوق بهرهمند سازند. ظلم و ستم قاجارها نیز به این امر…
واردات کارخانه دست دوم
در میان اسناد چاپ شده خاندان غفاری توسط ایرج افشار، دو سند شماره ۴۰۶ و ۴۱۳ با شرح مفصل وجود دارد درباره تلاش برای راهاندازی کارخانههای صنعتی به شیوههای مدرن و پیشرفته در دیگر کشورها، بهویژه در سند شماره ۴۰۶ اشاره میشود که شاه «در خیال کارخانه قندریزی و آهن آبکنی» است. این نخستین بار است که در ایران سخن از ذوب آهن با شیوه فرنگی میشود. این در حالی است که در سند ۴۱۳ اشاره میشود که با همه…
راهاندازی تلگراف، نخستین اثرگذاری دارالفنون
پژوهشها نشان میدهد که به دنبال آمدن ساعتهای فرنگی به ناچار ساعتسازی با شیوه فرنگی هم از همین راه، باید پایش را به کشور ما باز میکرد: «ظاهرا ساعتسازی نخستین صنعتی است که از دوره صفویه و اوایل قاجار با حضور ساعتسازان اروپایی مقیم ایران و نیز صنعتکاران ارامنه در جلفای اصفهان در کشور باب گردیده و به دنبال آن باید به حضور «ماشین تحریر» در دوره مظفری و نیز چرخ خیاطی اشاره کرد.» (گرامافون و…
خواب ملوکانه بر تخت ناپلئون!
مظفرالدین شاه همانند پدرش مشتاق سفر به اروپا بود. او در دوران پادشاهی خود سه بار به بلاد فرنگ رفت. نخستین سفر او در روز ۲۳ فروردین ۱۲۷۹ آغاز شد؛ امینالسلطان (اتابک اعظم)، که در نهم بهمن ۱۲۷۸ برای دومین بار با وعده تامین مخارج سفر شاه، به مقام صدارت منصوب شده بود، قراردادی برای دریافت ۲۳ میلیون و پانصد هزار روبل قرضه از روسیه امضا کرد و در ازای آن عایدات گمرکات ایران را، که ممر اصلی درآمد خزانه…
سیاست اقتصادی بیسمارک
بیسمارک با ویلهلم اول اختلاف داشت. بیسمارک طرفدار روسیه و معتقد بود که روسیه کشور وسیعی است و نیروی انسانی فراوان و منابع زیرزمینی گستردهای دارد و تکنولوژی آلمان در کنار این امکانات میتواند آلمان را به قدرتی جهانی بدل کند. در آن زمان آلمان در کنار آمریکا قویترین کشور جهان بود. در
بحران اقتصادی و فروپاشی سیاسی قاجار
بخشی از گزارش سرمورتیمر دوراند که در اواخر سالهای قرن نوزدهم از ایران تهیه شده است: .... ایران بسیار بد اداره میشود و شرایط کلیاش رضایتبخش نیست. وضع مالیاش خراب است. منابعش دست نخورده مانده است و تجارتش رونقی ندارد. بعضی نشانههای شورش و ناآرامی در کشور هم دیده میشود. ضمنا ارتشی هم وجود ندارد که دولت بتواند با استفاده از آن اقتدار خود را حفظ کند. نفوذ روسیه، که در مقابل ما قرار دارد، در…