آخرین اخبار خلیج فارس
-
روند ساخت پالایشگاه آبادان
جزیره آبادان به شکل مربع مستطیل درازی بود که کمی پایینتر از بصره، در طول کناره شرقی شــطالعرب از شهر خرمشهر به طرف رأس خلیجفارس امتداد داشت. تحقیقات زمینشناسان نشان میدهد که آبادان در روزگار قدیم وجود خارجی نداشــته و در وســعت یک یا دو میل مربع در هر سده از زمان از زیر آب بالا آمده است و در بین رودخانههای اروندرود و بهمنشیر- درحالی که رودخانه کارون در قسمت علیای آن کانالی که قرنها پیش از…
تشکیل ناوگان دریایی در خلیجفارس
از دیرباز فقدان ناوگان دریایی مهمترین چالش ایران در خلیجفارس بود. بهرغم کوششهای نادرشاه در ساخت کشتی، تلاش برای سیادت دریایی همچنان تا عصر ناصرالدینشاه ادامه یافت. در این زمان مخالفت انگلیسیها شاه را بر آن داشت تا کشتیهای مورد نیاز را از آلمان تهیه کند. چنانکه سابقه آشنایی مرتضیقلیخان هدایت با کشور مذکور باعث شد تا به همراه برادرش محمدقلیخان برای سفارش ساخت کشتی عازم شود. کمی بعد نیز…
ایرانیان در جستوجوی راهآهن
احتمالا نخستین سند از اسناد دولتی ایران که از راهآهن سخن به میان آورده، نامهای است که ناپلئون سوم در آوریل ۱۲۷۴ه.ق / ۱۸۵۸م به ناصرالدینشاه نوشته و به طرح انگلیسیها برای احداث راهآهن از استانبول به خلیجفارس و از آنجا تا هندوستان اشاره کرده است.
مواجهه استعمارگران
حضور استعمارگران پرتغالی در مشرق زمین با دور زدن دماغه امید نیک آغاز شد. آنها با ورود به اقیانوس هند و خلیجفارس، توازن قدرت را به هم زده و به چالشی جدی در مواجهه با قدرتهای منطقهای تبدیل شدند. سلاطین عثمانی به هیچوجه از راهیابی غربیان به خلیجفارس و سایر مناطقی که حوزه نفوذ خود به شمار میآوردند، راضی نبودند. هم تسلطشان بر منابع سرشار اقتصادی منطقه و هم عایدی فراوان و سهلالوصولشان از…
ادعای غیر مسموع
اول: قوای اشغالگر بریتانیا از هیچگونه حاکمیتی بر جزایر تنب و ابوموسی در سال ۱۲۸۲ [۱۹۰۳م.] برخوردار نبودهاند؛ زیرا جزایر تنب و ابوموسی قبل از آنکه به استناد اصل بلاصاحب بودن آنها تحت اشغال دولت بریتانیا قرار گیرند، متعلق به دولت ایران بودهاند.جزایر تنب و ابوموسی در سال ۱۲۸۲ (۱۹۰۳) مشمول اصل تقدم در اشغال نبودند؛ یعنی خلیجفارس دریایی ناشناخته نبود و جزایر مورد بحث جدیدالاکتشاف، بلاصاحب یا رها…
روغنکاری چرخهای استعمار
در بررسی تاریخ درهم تنیده ایران در دوران قاجاریه، مطالعه اسناد و مدارک چاپ نشده، پژوهشگر مشتاق را به درک و دریافتی شفافتر از رویدادهای گوناگون میرساند. از آنجا که موضوع این نوشتار در منابع تاریخی چندان مطرح نشده است، مطالعه اسناد مرتبط با آن میتواند تصویری روشن از مطلب ارائه دهد. در آغاز مقاله با نگاهی کوتاه به شکلگیری روابط ایران و انگلیس از اوایل دوره قاجار تا بر تخت نشستن محمدشاه، براساس…
بردهداری در دوره قاجار
تا اواخر دوران قاجار هنوز خرید و فروش برده در ایران رواج داشت؛ هرچند که به علت قیمت بالایی که بردهها و کنیزها داشتند، خرید آنها مختص خانوادههای بسیار ثروتمند بود. بردهها اغلب از آفریقا و از مسیر خلیجفارس به ایران آورده میشدند. البته در بعضی از مناطق محروم نیز بعضی از خانوادهها در ازای دریافت پول فرزندانشان را به عنوان برده واگذار میکردند.
ورود آلبوکرک به خلیجفارس
دریاسالار پرتغالی «آلفونسود آلبوکرک» روز چهاردهم اکتبر سال ۱۵۱۵ با چند کشتی مجهز به توپ و یگان تفنگدار وارد تنگه هرمز شد. او نخستین کسی بود که در قامت یک نظامی غربی به خلیجفارس وارد میشد و این همه درحالی بود که سلاحهای او و شیوههای جنگی که از آنها بهره میبرد، نه تنها برای مردم محلی حتی برای دولت ایران نیز هنوز ناشناخته بود.
تاثیرات اقتصادی جنگ جهانی دوم بر خلیجفارس و دریای عمان
جزایر و بنادر خلیجفارس و دریای عمان در زمینه صادرات و واردات انواع کالا نقش حیاتی را در اقتصاد ایران عصر پهلوی اول ایفا میکردند. با اشغال ایران در جنگ جهانی دوم، کرانهها و پسکرانههای شمالی خلیجفارس و دریای عمان در سیطره کامل متفقین قرار گرفت. این فرآیند مجموعه پیامدهای منفی را بر ساختار اقتصادی سرزمینهای جنوبی ایران تحمیل کرد.
دقمرگیِ ساعدی
«غم غربت را برنتابید. شاید هم، خود غم را. در ایران هم دایم در سفر بود. از روستاهای آذربایجان تا کپرنشینهای خلیجفارس را از نزدیک میشناخت. گاه با کسانی چون صمد بهرنگی و رضا براهنی، گاه با آلاحمد و مهرجویی. در میان بومیهای هرجا هم دوستانی فراوان داشت. با اینهمه، آنجا هم گویی غریب بود. غم هم داشت.» عباس میلانی در کتابی با عنوانِ «سی چهره» از خاطرات و تجربیات خود از سی تن از دوستان و آشنایانی…