آخرین اخبار ایران و روسیه

  • در روز ۱۴ آذر ۱۳۴۹ هجری شمسی، در پی عقد قرارداد تعیین انتظامات مرزی و تثبیت مرز جدید بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی، اسناد علامت‌گذاری خطوط مرزی در دریاچه‌های پشت سد مخزنی ارس و سد انحرافی میل و مغان به امضای طرفین رسید.

  • یکی از عوارض قرارداد گمرکی ایران و روسیه سرازیر شدن کالاهای ارزان قیمت روسی به ایران بود که صنایع تازه تاسیس داخلی توانایی رقابت با آنها را نداشتند. قرارداد مزبور طوری تنظیم شده بود که تعرفه گمرکی کالاهای تولیدی و صنعتی ایران که به روسیه صادر می‌شد افزایش می‌یافت؛ ولی حقوق گمرکی کالاهای وارده از روسیه، به‌خصوص کالاهای مصرفی، فوق‌العاده کاهش می‌یافت. ۱ روس‌ها به این امر هم بسنده نکردند، بلکه برای…

  • با سقوط حکومت صفویه خلأ قدرت در خلیج‌فارس ایجاد شد و این موضوع به تحکیم مواضع اروپاییان در آنجا انجامید.

  • مجید رهبانی کتاب درآمدی به بررسی نشر کتاب در ایران از آغاز تا آستانه انقلاب اسلامی اثر عبدالحسین آذرنگ را می‌توان مهم‌ترین اثری دانست که تاریخ اجتماعی نشر در ایران را مورد واکاوی قرار داده است. کتاب از تاریخچه ورود ماشین‌چاپ به ایران آغاز می‌شود. جنگ‌های ایران و روسیه به‌رغم نتایج تاسف‌بار آن، فایده‌ای نیز داشت و آن آگاه‌شدن ایرانیان از عقب‌ماندگی و تحجر حاکم بر افکار خود بود. اهتمامی که برای…

  • ماهیت عملکرد تجار و دولت در ایران عصر صفوی به شرایط و مقتضیات زمانی بستگی داشت. گاهی مقامات دولتی بر حسب وابستگی‌های مکانی، قومی و مذهبی با تجار معامله می‌کردند. کمپانی‌های اروپایی امتیازها و دخل و خرج خودشان را داشتند یا طبق توافقاتی که در شرایط خاص تاریخی یا بر اثر مذاکرات طولانی پذیرفته و مشخص شده بود، از عوارض راه و بندر معاف شده بودند.

  • همچنان‌که ‌در اوایل قرن نوزدهم دیگر کشورها به تبعیت از عهدنامه‌های گلستان و ترکمانچای روابط تجاری خود را با ایران تنظیم کردند، قرارداد گمرکی ایران و روس در اوایل قرن بیستم نیز مبنایی برای بقیه کشورها قرار گرفت. طبق معمول، رقیب سنتی روس‌ها، یعنی انگلستان اولین کشوری بود که خواهان انعقاد قراردادی مشابه با قرارداد روس‌ها شد. جالب اینکه در روزی که خبر قرارداد گمرکی ایران و روس در روزنامه‌های روسیه…

  • خارجیان علاقه خاصی به نظام قضایی ایران داشتند؛ زیرا تا سال ۱۳۴۷ه.ق/ ۱۹۲۸م از حقوق ویژه کاپیتولاسیون استفاده می‌کردند. تا زمان انعقاد عهدنامه ترکمانچای بین ایران و روسیه در سال ۱۲۴۴ه.ق/ ۱۸۲۸م (که مبنای تعامل با ملل کامله‌الوداد را با سایر دولت‌هایی که با ایران رابطه داشتند تشکیل می‌داد) وضعیت حقوقی خارجیان (به‌ویژه اروپاییان) کاملا به عرف و عادت بستگی داشت. در روزگار صفویه؛ افشاریه و زندیه…

  • سفر به روسیه را باید نخستین گام جدی میرزامحمدتقی خان در ورود به هزارتوی سیاست دانست. این سفر حاصل غائله قتل گریبایدوف بود. واقعه‌ای که پس از شکست دوم ایران از روسیه و انعقاد عهدنامه ترکمانچای روی داده بود و می‌رفت تا بار دیگر روابط ایران و روسیه را خدشه‌دار کند. این رویداد بیش از همه عباس میرزا را در موقعیت دشواری قرار داده بود و دربار تهران از آنجا که وی مسوول اداره روابط با روسیه بود، حل این…

  • شیلات شمال گیلان، مازندران و استرآباد در اجاره و اختیار افراد روسی و ایرانی به ویژه روسی بوده است. بنابر اسناد و مدارک موجود از دوره مربوطه، روس‌ها وسایل و امکانات صیادی خوبی داشتند و افزون بر این مبلغ اجاره بالای آنها نسبت به افراد ایرانی سبب شد بیشتر مستاجران از اتباع روسی باشند. این مساله منجر به اختلافاتی میان مستاجران روسی و ایرانی و حتی بین اجاره‌دهندگان و مستاجران شد. برخی اوقات حاکمان…

  • در دوره‌ای که از عصر امتیازات تا پیروزی انقلاب مشروطه را در بر می‌گیرد تجار، به یک طبقه اجتماعی تبدیل شدند. باید گفت تجار که تا چندی قبل به‌عنوان طبقه اقتصادی به منافع خود آگاه نبودند، در این دوره به‌دلیل آگاهی‌رسانی و تزریق آن به درون جامعه بازاری به خودآگاهی مشترک رسیدند و از یک طبقه صرفا اقتصادی به طبقه اجتماعی تبدیل شدند.