آخرین اخبار مسلمان
-
تهران قدیم به روایت فلسفی
فلسفی، خطیب و منبری معروف تهران در کتاب خاطرات خود به وضع عمومی شهر تهران در اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی اشاراتی کرده است که بخشهایی از آن در زیر از نظرتان میگذرد: تهران در زمان کودکی و نوجوانی من شهری بود که هر چند بلدیه داشت، ولی به آن رسیدگی نمیکردند. آن موقع شهرداری را (بلدیه)، شهربانی را (نظمیه)، دادگستری را (عدلیه) و دارایی را (مالیه) میگفتند.
فتح ایران و آشنایی اعراب با شیوه کشورداری ساسانیان
هنگامی که عربهای مسلمان بر مداین، پایتخت دولت ساسانی دست یافتند و بر همه عراق که در آن هنگام استان مرکزی ایران بود و دل ایرانشهر خوانده میشد، مسلط شدند و دیوان خراج و مجموعه نظام مالی ایران را در اختیار گرفتند، خود را با سازمانی منظم و تا حدی پیچیده روبهرو یافتند که تصرف در آن را نه در حد توانایی خویش دیده و نه به مصلحت خود یافتند.
کارخانه آدمسازی نداریم!
تصویری از روابط اقشار اجتماعی
در ایران قرن نوزدهم، سه نیروی مرتبط غالبا دگرگونی گروهی را به رقابت گروهی تبدیل میکرد.
اصناف، مردم و حکومت
پیشهوران و زندگی صنفی آنان در عهد صفوی، موضوع پایاننامه دکترای مهدی کیوانی است در دانشگاه دورهام انگلستان که انتشارات امیرکبیر آن را با ترجمه یزدان فرحی با همین عنوان به چاپ رسانده است. این کتاب جستارهایی است در تاریخ اجتماعی- اقتصادی ایران که جنبههای گوناگون زندگی اجتماعی پیشهوران و تشکیلات صنفی آنان در عهد صفوی را مورد کاوش قرار میدهد.
روایت ویرانی
روز گذشته بخش نخست از مقاله «نگاهی به تاریخ نگاری در عصر چپاول مغولان»را خواندید. اینک بخش دوم (پایانی) این مقاله را می خوانید که در آن نمونه هایی از کتاب های تاریخی این دوره و ویژگی های خاص آنها بررسی می شود. چنگیزنامه یا شهنشاهنامه: این تاریخ منظوم اثر احمد تبریزی است و مشتمل بر ۱۸ هزار بیت و متضمن حوادث تاریخ مغول تا سال ۷۳۸ هجری است. این منظومه به نام سلطان ابوسعید موشّح شده و در بحر متقارب…
یادداشتهای روزانه جلال آلاحمد- ۱۱۰
جنگ جلولاء و شکست ایرانیان
جَلُولاء جنگی که در آن مسلمانان سپاه ساسانی را شکست سختی دادند. ابناسحاق و واقدی تاریخ این رویداد را سال ۱۶ هجری ذکر کردهاند. بلاذری آن را چند روزی پس از جنگ مدائن، در آخر سال ۱۶ ذکر کرده، اما ابنجوزی فتح جلولاء را در ذی قعده سال ۱۶ و ۹ ماه پس از جنگ مدائن ضبط کرده است. خلیفه بن خیاط، به نقل از سیف [بنعمر]، تاریخ جنگ جلولاء را سال ۱۷ نوشته و ذیل…
ردپای قزاقها در تاریخ ایران
بسیاری از مورخان تصویر مستقل و بزرگی از تاریخ بشر طرح کردهاند. آنان جریان تاریخ را به نحوی طرح میکنند که نه پراکندگی فرهنگها در نظرشان صورت قاعدهای جزمی مییابد و نه وحدت تاریخ بشریت. پس هر فرهنگی برای خود تاریخی دارد که در عین اتصال و اتکال به فرهنگهای دیگر راه خویش را میرود و کار خود را میکند و برای خود عمری دارد. فرهنگ قزاق از این قاعده مستثنی نیست. این فرهنگ و قوم نیز برای خود تاریخی…
جنگ و صلح
روابط سیاسی کشورها با یکدیگر، بهطور تدریجی موانع و فرصتهایی فراروی آیندگان هر واحد سیاسی در قلمرو سیاست خارجی فراهم میسازد. مقاله پیشرو که روابط ایران و عثمانی را در دوره محمدشاه قاجار بررسی کرده است، نشان میدهد چگونه دخالتهای بیگانگان به این روابط جهت میبخشد و نیز تا چه اندازه تاثیرات این دخالتها، به مثابه میراثی از گذشته، آینده روابط سیاسی این کشورها را تحتالشعاع قرار داده است.