آخرین اخبار ایران
-
جنگ جلولاء و شکست ایرانیان
جَلُولاء جنگی که در آن مسلمانان سپاه ساسانی را شکست سختی دادند. ابن‌اسحاق و واقدی تاریخ این رویداد را سال ۱۶ هجری ذکر کرده‌اند. بلاذری آن را چند روزی پس از جنگ مدائن، در آخر سال ۱۶ ذکر کرده، اما ابن‌جوزی فتح جلولاء را در ذی قعده سال ۱۶ و ۹ ماه پس از جنگ مدائن ضبط کرده است. خلیفه بن خیاط، به نقل از سیف [بن‌عمر]، تاریخ جنگ جلولاء را سال ۱۷ نوشته و ذیل…
زوال بورژوازی ملی در ایران
یکی از آثار و نتایج رشد سریع بازرگانی خارجی، رونق کالاهای فرنگی و اشتیاق مردم کشور به مصرف این کالاها و به‌خصوص قماش منچستر بود که ظاهری بهتر و بهایی ارزان تر از قماش وطنی داشت و همچنین قند و شکر و چای بود. اعتمادالسلطنه در ضمن بیان حوادث و وقایع چهل سال نخستین سلطنت ناصرالدین شاه تحت عنوان «رواج تام و شیاع عام مال‌التجاره فرنگ در ایران» می‌گوید: «کسانی که در این سنوات مال‌التجاره همه بازرگانان…
دشمن انگلیس!
محمد شیری فراشبندی به نقل از کریستوفر سایکس می‌نویسد که در سال ۱۹۰۹ میلادی ویلهلم واسموس نامی به عنوان کنسول آلمان وارد بوشهر شد و چون از همان تاریخ شایع بود که آلمانی‌ها در صدد تسلط بر مشرق زمین هستند و نیز طرز رفتار کنسول جدید با همکاران سیاسی خود تا اندازه‌ای خشونت‌آمیز به نظر می‌رسید، همه نظر‌ها متوجه این مامور جدیدالورود بود تا ببینند سرانجام او چه نقشی بازی می‌کند و برای اجرای سیاست دولت…
پزشکان و دستمزدهایشان در ایران باستان
اوج شکوفایی طب در ایران طی سده نهم تا چهاردهم میلادی بوده که آن را «دوره زرین پزشکی ایران» نامیده‌‌اند. پیشینه پزشکی در ایران به دوران پیش از اسلام بازمی‌گردد و نخستین مرکز آموزش پزشکی در ایران، در دوره ساسانیان، در سده سوم میلادی در جندی شاپور نزدیک اهواز کنونی برپا شد.
سفرنامه‌های تمام عیار
ظهور دولت صفوی در آغاز قرن دهم هجری (شانزدهم میلادی) در ایران نه تنها برای این کشور و دولت‌های همجوار بلکه برای اروپا نیز رویداد تاریخی مهمی بود. ایجاد حکومت مستقل و یکپارچه در نظام سیاسی و اقتصادی ایران تحولی عظیم ایجاد کرد. در این دوره اروپاییان به دلایل مختلف، مشتاق گسترش روابط سیاسی و تجاری با ایران بودند.
طبقه‌ای که شکل نگرفت
طبقه سرمایه‌دار در ایران تا سال ۱۳۴۲ رشد چندانی نداشت و سرمایه‌داری در این مقطع محدود به سرمایه‌داری تجاری می‌شد؛ علت هم در عدم امکان این طبقه از برخورداری از استقلال و آزادی عمل از یکسو و ناتوانی در انباشت سرمایه از سوی دیگر بود. از دهه ۱۳۴۰ به بعد شرایط رشد بورژوازی در ایران فراهم شد.
سیلاب بحران‌ها
محمدرضا پهلوی پس از کودتای ۱۹۵۳ به مثابه یک پادشاه دیکتاتور در عرصه سیاسی کشورش ظاهر شد. این نقش ریشه در سلطنت سرکوبگرانه پدرش در دهه ۱۹۳۰ داشت، اما این روند آرام و بدون چالش نبود: ایران در دوران اشغال نیروهای متحدین در دهه ۱۹۴۰، یک دوره سیاست دموکراتیک را تجربه کرده بود؛ دولت ملی محمد مصدق در سال ۱۹۵۳ تقریبا کنترل دولت را در دست گرفت، اما به علت انشعاب در نیروهای جنبش ملی و دخالت پنهان آمریکا…
تحولی ورای تعریف‌ها
انقلاب اسلامی ایران یکی از جالب‌ترین و غیرقابل پیش‌بینی‌ترین پدیده‌های سیاسی و اجتماعی در دهه‌های اخیراست. این انقلاب، نظر بسیاری از نظریه‌پردازان را به خود جلب کرده، به‌طوری که انواع رهیافت‌ها را برای تبیین آن به کار برده‌اند. نتیجه این بررسی‌ها، آن است که هیچ یک از این رهیافت‌ها نمی‌توانند به تنهایی تبیین‌گر انقلاب اسلامی باشند.به نظر می‌رسد برای تبیین انقلاب اسلامی، نظریه‌پردازان باید با توجه…
شد آنچه شد!
قرارداد دارسی امتیاز استخراج و فروش نفت جنوب ایران را به انگلیس واگذار کرده بود. از تیرماه ۱۳۱۱ برخی از نمایندگان مجلس شورای ملی توضیحاتی از دولت و وزرای مسوول درباره تجدیدنظر در قرارداد دارسی طلب کرده بودند. در ۲۸ تیرماه روحی، نماینده کرمان خطاب به وزیر خارجه، گفت: شرکت نفت تحت قیود سیاست انگلستان قرار دارد. به این ملاحظه از آقای وزیر خارجه سوال نمودم و چون دولت ایران صیانت‌کننده حقوق ملت ایران…
معادن بسیار، صادرات کم
از محصولات عمده کشاورزی ایران گندم، جو، برنج و میوه است. ابریشم، که شرح آن پیش‌تر یاد شد، در سواحل دریای خزر تولید می‌شود. در سال ۱۸۹۹ م. (۱۳۱۷-۱۳۱۶ ق.) ارزش ابریشم حاصل شده در گیلان چهار میلیون پوند بود و علاوه بر این حدود ۵۳۲.۵۰۰ کیلوگرم پیله به اروپا صادر شد. تولید تریاک هم رفته‌رفته رونق گرفته و ارزش صادرات آن به حدود چهار میلیون روبل رسیده است. از این ماده، آنچه که به اروپا صادر می‌شود…